Provincie Utrecht

Op 9 juli bespraken Provinciale Staten de Kadernota. Dat is de voorbereiding op de begroting voor de komende jaren. Daaraan zitten dan ook de algemene beschouwingen aan vast, waarin de politieke partijen hun oordeel geven over de plannen van het Provinciebestuur. SP-fractievoorzitter Jan Breur deed ook een duit in het zakje. Hieronder zijn betoog.

Voorzitter,

Wij leven in een wereld waarin de leider van een "keurige middenpartij" een artiest het land uitjaagt.

Wij leven in een wereld waarin de pleitbezorger van het "keurige midden" deze hetze niet wil "recenseren".

Wij leven in een wereld waarin de onwil van een minister om wat aan de stikstofcrisis te doen de Nederlandse economie tientallen miljarden kost.

Wij leven in een wereld waarin de onwil van opeenvolgende kabinetten om de opvang van asielzoekers op orde te brengen, deze opvang alleen maar duurder maakt.

Wij leven in een wereld waarin "bezorgde burgers" met Prinsenvlaggen zwaaien, Hitlergroeten brengen, en met brandstichting en intimidatie een gemeente ertoe brengen om een groep pubermeiden een veilig heenkomen te weigeren.

Wij leven in een wereld waarin de nationale nieuwsvoorziening in een gemeente die vluchtelingen met open armen ontvangt, enkel oog heeft voor het stel rotzakken dat zich onder leiding van 's lands populairste politicus al relschoppend verzet tegen hun komst.

Wij leven in een wereld waar de Tweede Kamer een wet aanneemt die het onmogelijk maakt voor hulpverleners om zich aan hun eed of opdracht te houden.

En dan heb ik het alleen nog maar over Nederland, en niet eens over "bevriende staten" waar nota bene concentratiekampen worden opgericht. En in het midden van dat roerige Nederland ligt onze mooie provincie; Utrecht.

In deze roerige tijden komt het aan op onze Utrechtse nuchterheid.

De nuchterheid die ons vertelt dat wij voor elkaar blijven klaarstaan, al bepaalt Den Haag dat dit uit de mode is. De nuchterheid die ons vertelt dat het blijven werken aan natuur en waterkwaliteit geen overbodige luxe is. De nuchterheid waarmee we succesvolle programma's in stand houden - ook al voldoet een stalkat officieel niet aan de definitie van een wilde kat. De nuchterheid die ons ervan weerhoudt een meevaller meteen te bestemmen zonder daar eerst het goede gesprek over te voeren. De nuchterheid waarmee wij ons geld niet allemaal op één paard - of tramlijn - wedden, maar zorgen voor een goed alternatief voor het al dan niet onverhoopte geval dat de Merwedelijn technisch of financieel niet haalbaar blijkt te zijn. De nuchterheid waarmee wij blijven streven naar een goed dekkend OV in de hele provincie, maar zolang dat niet gelukt is initiatieven te steunen om mensen toch mobiliteit te blijven bieden.

De nuchterheid die onze aandacht - juist in deze krankzinnige tijden - richt op wat echt belangrijk is. Menselijke waardigheid. Gelijkwaardigheid. Solidariteit.

In dat kader steunen zijn wij mede-indiener van een aantal voorstellen dat vandaag wordt ingediend. Ook mag ik zelf een drietal moties indienen.

De eerste betreft een meerijdbankje, en hoe toepasselijk: ik rijd hierin mee met iemand die zich op eigen initiatief en geheel vrijwillig heeft opgeworpen als mijn ghostwriter. Dank hiervoor. Op eigen initiatief en geheel vrijwillig hebben de mensen in Austerlitz een oplossing gevonden voor het gebrek aan OV, door het zelf maar te gaan doen. Vorig weekend is het meerijdbankje feestelijk in gebruik genomen; de gemeenschap rijdt elkaar nu naar station Driebergen-Zeist en weer terug. Het is geen vervanging voor een echte buslijn met een eigen dienstregeling, maar zolang die er niet - of niet in toereikende mate - is, moeten wij zulke initiatieven omarmen.

Wat er ook nog niet is, is de Merwedelijn, hoewel wij er als provincie steeds meer op voorsorteren. Maar wat als het niet lukt? Bijvoorbeeld omdat het Rijk niet over de brug komt? Het rijk heeft de laatste tijd immers nogal een track record van niet over de brug komen opgebouwd: er is geen goede asielopvang, de huren zijn niet bevroren, er is geen stikstofbeleid, er is geen kwijtschelding van DUO-schulden voor de slachtoffers van het toeslagenschandaal, er is geen rode lijn getrokken tegen de schending van het internationale recht. En bij een project als de Merwedelijn, waarvan de bouw van Rijnenburg afhankelijk is, is het Rijk niet de enige onzekere factor. Wij zijn er niet van overtuigd dat Rijnenburg de beste locatie om te bouwen is, wij zijn er niet van overtuigd dat de Merwedelijn de beste OV-oplossing voor dat gebied is, maar wij zijn er wel van overtuigd dat het enorm zonde is als je met lege handen komt te staan. Vandaar dat we vragen om een plan B voor het OV.

Tot slot de strafbaarstelling van illegaliteit, een wet die is aangenomen door de Tweede Kamer, die ook hulp aan ongedocumenteerden strafbaar maakt. De beroepsvereniging van artsen heeft aangegeven dat deze indruist tegen de Eed van Hypocrates. De politievakbond heeft aangegeven dat het indruist tegen de opdracht om hulp te bieden aan eenieder die dat nodig heeft. Om nog maar te zwijgen over al die organisaties die zich specifiek bezighouden met ongedocumenteerden. Daarom dienen wij een motie in als signaal naar Den Haag om uit te spreken dat wij staan voor onze gemeenten, onze hulpverleners, onze vrijwilligers en onze normen en waarden: mensen in nood moet je altijd kunnen helpen.

Voorzitter, ik besef dat de mate van Utrechtse nuchterheid - ook in deze zaal - verschilt van mens tot mens. En dat onze Utrechtse nuchterheid niet perse leidt tot dezelfde analyses en standpunten op ieder onderwerp. Dat mag, daar zijn we een democratie voor. Maar vanavond spelen de Oranje Leeuwinnen, dus roep ik op om niet te lang stil te staan bij onze verschillen. Met een beetje geluk kunnen we dan nog een stukje van de wedstrijd zien.