Provincie Utrecht

Al een jaar of 17 worden er miljoenen de wijk Overvecht ingepompt om de leefbaarheid daar te vergroten. Dat levert niet veel op, zo blijkt uit de tussenrapportage ‘Aanpak Vitale Wijken’. Sterker nog: op meerdere terreinen kachelt de boel achteruit. Reden voor de SP om het stuk ter bespreking op te voeren in de Statencommissie Omgevingsvisie van 29 mei. We vroegen SP-commissielid Tim Schipper naar de achtergronden.

Kun je eens kort samenvatten wat er speelt, Tim?
“Het komt erop neer dat inclusief de ‘Krachtwijkenaanpak” van Ella Vogelaar in 2007 nu 17 jaar een regen van projecten over Overvecht is uitgestort, maar dat er op het gebied van leefbaarheid en sociale vooruitgang nauwelijks resultaten zijn geboekt. De rapportage spreekt van toenemende armoede, verslechtering van mentale gezondheid bij de jeugd, toenemende onderwijsachterstanden, vergrote kansen op psychosociale problemen en eenzaamheid. Dan kan je je met recht afvragen of je wel op de goede weg zit. Het is en kwestie van lange adem, zegt het Provinciebestuur. Maar wat is dat dan: 30 jaar, 50 jaar?”

Jij hebt de ontwikkelingen al die tijd gevolgd in de gemeenteraad en nu in Provinciale Staten. Wat zijn de dingen die het meest opvallen?
Als eerste zeg ik dan de enorme huurexplosie die heeft plaatsgevonden. Tussen 2011 en 2015 zijn de aanvangshuren in de wijk met 30% gestegen. Dat is daarna doorgegaan en dit jaar komt er maar liefst weer 5,8% bovenop. En dan heb je nog de inflatie en de torenhoge energiekosten. Dat trekken de bewoners gewoon niet. Lonen en uitkeringen blijven daarbij namelijk ver achter. Door de woningnood blijven kinderen noodgedwongen lang thuis wonen. Ook zie je dat er nog steeds zogeheten ‘vragende’ bewoners de wijk instromen. Dan schiet het niet op.”

Woningnood, zeg je. Maar er komen 5000 nieuwe woningen in Overvecht bij. Dat is toch positief?
“Nou, dat worden dus huizen in de middenhuur en vrije sector. Die zijn vooral bedoeld om meer ‘dragende’ bewoners naar de wijk te trekken. In de beantwoording stelde het Provinciebestuur dat het kansen biedt voor Overvechters om wooncarrière te maken, maar dat is gezien de financiële situatie van verreweg de meeste mensen natuurlijk onzin. Statistisch mengen, heb ik dat wel eens genoemd. Bovendien is het wel erg veel en gaat het ten koste van de hoofdgroenstructuur. Het is niet voor niets dat bewonersvertegenwoordigingen in de wijk er weinig in zien.”

Wat moet er volgens jou dan wel gebeuren?
Het antwoord ligt eigenlijk besloten in wat ik eerder zei: de benarde inkomenspositie van de bewoners moet fundamenteel verbeteren. Huurmatiging en flink verhogen van de lonen en uitkeringen zouden belangrijke stappen zijn, naast verbetering van het onderwijs. De mensen moeten meer lucht krijgen. Inzetten op dingen dus waar de mensen in Overvecht blijvend iets aan hebben. Anders blijf je water naar de zee dragen.”

Gaat er dan helemaal niets goed met die wijkenaanpak?
"Zonder meer positief vind ik de versterking van het jongerenwerk, die in het programma zit. Ook zijn er waardevolle buurtinitiatieven ontstaan, die vooral moeten blijven. En inzet op verbetering van de ondersteuning in het onderwijs. Al staat dat laatste weer op de tocht, nu de gemeente Utrecht structureel € 75 miljoen moet bezuinigen. Dat zal leiden tot ‘scherpere keuzes’, zoals de Gedeputeerde zei. Dan vraag ik mij af welke projecten van de lange adem, waar al die jaren geld en moeite ingestoken is, er gaan sneuvelen. Er komt volgend jaar misschien weer nieuw geld van het Rijk voor vier jaar. We gaan als SP natuurlijk proberen om daar een zo goed mogelijke draai aan te geven.”